สารบัญ
ลานีญา (La Niña) คืออะไร
ลานีญา (La Niña) เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นในมหาสมุทรแปซิฟิกตอนกลางและตะวันออก โดยที่น้ำทะเลบริเวณนั้นมีอุณหภูมิลดลงต่ำกว่าปกติ ปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงในกระแสลมและกระแสน้ำทะเล ลานีญามักจะมีผลกระทบต่อสภาพอากาศทั่วโลก เช่น ทำให้ภูมิภาคบางส่วนมีฝนตกหนักและน้ำท่วม ในขณะที่บางส่วนกลับแห้งแล้ง
ปรากฏการณ์ลานีญามีผลกระทบสำคัญต่อการจัดการน้ำในหลายภูมิภาคทั่วโลก เนื่องจากสามารถทำให้เกิดฝนตกหนักและน้ำท่วมในบางพื้นที่ ในการรับมือกับปรากฏการณ์นี้ การบริหารจัดการเขื่อนกั้นน้ำถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยลดความเสี่ยงจากน้ำท่วมและความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น
การรับมือของเขื่อนกั้นน้ำต่อปรากฏการณ์ลานีญา
- การเตรียมการล่วงหน้า คาดการณ์และวางแผนการจัดการน้ำในเขื่อนล่วงหน้า โดยอาศัยข้อมูลจากการพยากรณ์อากาศและการศึกษาปรากฏการณ์ลานีญา
- การปล่อยน้ำอย่างเป็นระบบ การบริหารจัดการการปล่อยน้ำออกจากเขื่อนอย่างเป็นระบบ เพื่อลดปริมาณน้ำที่เกินกว่ากำหนดในช่วงเวลาที่มีฝนตกหนัก
- การตรวจสอบและบำรุงรักษา ตรวจสอบและบำรุงรักษาเขื่อนและอุปกรณ์ต่างๆ อย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้สามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพในช่วงเวลาที่มีน้ำท่วม
- การประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ประสานงานกับหน่วยงานต่างๆ เช่น กรมชลประทาน และหน่วยงานท้องถิ่น เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลและวางแผนการรับมือกับสถานการณ์น้ำท่วม
- การให้ความรู้และเตรียมความพร้อมแก่ชุมชน ให้ความรู้แก่ชุมชนในพื้นที่ที่อยู่ใกล้เคียงเขื่อนเกี่ยวกับวิธีการรับมือกับน้ำท่วม และการเตรียมความพร้อมในกรณีฉุกเฉิน
ช่วงเวลาที่เกิดปรากฏการณ์ลานียา ของประเทศไทยและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ปรากฏการณ์ลานีญามักเกิดขึ้นเป็นช่วงเวลาที่อุณหภูมิผิวน้ำทะเลในมหาสมุทรแปซิฟิกตอนกลางและตะวันออกเย็นลง ซึ่งจะส่งผลต่อสภาพอากาศทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยทั่วไปปรากฏการณ์นี้จะเกิดขึ้นในช่วงเวลาต่อไปนี้
ต้นฤดูหนาวถึงต้นฤดูร้อน (ตุลาคมถึงเมษายน)
ลานีญามักเริ่มปรากฏในช่วงต้นฤดูหนาว (ประมาณเดือนตุลาคม) และสามารถคงอยู่ได้จนถึงต้นฤดูร้อน (ประมาณเดือนเมษายน) ของปีถัดไป
วงจรการเกิดของลานีญา
ปรากฏการณ์ลานีญามักจะเกิดขึ้นทุกๆ 2-7 ปี และสามารถคงอยู่ได้นานหลายเดือนถึงมากกว่าหนึ่งปี
ในประเทศไทยและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปรากฏการณ์ลานีญาสามารถส่งผลให้มีฝนตกหนักกว่าปกติในช่วงฤดูฝน ซึ่งจะเป็นช่วงเวลาที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดน้ำท่วมและภัยพิบัติทางน้ำอื่นๆ